Działalność B+R w ośrodkach innowacji, wywiad z naszym ekspertem dr Justyną Cięgoturą

1. Ośrodek innowacji jako usługodawca w zakresie B+R, co jest potrzebne by dobrze to robić?

Aby mogła zajść dobra współpraca między przedsiębiorstwem a ośrodkiem innowacji w zakresie świadczenia usług B+R, należy pamiętać o tym, że współpraca ta opiera się na budowaniu relacji. Usługa B+R nie jest czymś tak prostym, jak zakup towaru. Rozwiązanie technologiczne w znakomitej większości przypadków nie leży na półce i nie czeka na przedsiębiorcę, który jest nim zainteresowany. Rozwiązanie to powstaje w odpowiedzi na potrzebę firmy, która ją zgłasza do ośrodka innowacji. Kluczowym jest zatem dobrze rozpoznać własny potencjał - zarówno w zakresie możliwości jak i ograniczeń. Przystępując do współpracy obie strony muszą być świadome tego, dokąd zmierzają, co chcą osiągnąć, ale też tego, że po drodze może wystąpić kilka przeszkód, które wzajemnie trzeba pokonać. Świadczenie usługi B+R to najczęściej proces, przez który wspólnie przechodzi zamawiający i wykonawca usługi. Ośrodek staje się wówczas swoistym zewnętrznym “centrum badawczo-rozwojowym” przedsiębiorstwa, który pozostaje w nieprzerwanym kontakcie ze swoim zleceniodawcą.   Aby zatem z sukcesem świadczyć usługę B+R trzeba się dobrze poznać z firmą lub podmiotem zgłaszającym zapotrzebowanie. Rozpoznać potrzebę technologiczną i podjąć pracę w trybie procesu. Stały kontakt obu stron buduje zaufanie i zwiększa szanse sukcesu, nawet gdy zdarzają się nieprzewidziane “wpadki”.

 2. Do świadczenia usług B+R potrzebne jest wsparcie naukowców jak ich pozyskać i utrzymać?

Profil naukowca dziś, to nie to samo, co profil naukowca dawniej. Naukowiec dziś jest znacznie bardziej mobilny, otwarty na współpracę z przemysłem, często działający międzysektorowo. Zmieniły się też uwarunkowania zewnętrzne, ustawodawstwo, regulaminy współpracy nauki i biznesu i wszystko to sprawia, że naukowiec dziś często pracuje międzysektorowo. Dla ułatwienia takiej pracy - zarówno na rzecz nauki jak i przemysłu - powstało wiele podmiotów, które kojarzą zapotrzebowanie biznesu z podażą badań ze strony naukowców. Do takich podmiotów należą ośrodki innowacji takie jak uczelniane centra transferu technologii. Do nich należy kierować swe pierwsze kroki, kiedy przychodzi potrzeba wsparcia ze strony nauki. Centrum wesprze nie tylko w wyszukaniu potencjalnego dawcy rozwiązania, ale i zaproponuje formalną ścieżkę tej współpracy i “pożyczenia” naukowca do firmy. KOlejnym podmiotem, w którym warto szukać wsparcia naukowców są   parki naukowo-technologiczne. To w nich znajdują się komórki naukowe, mające stałe więzi z uniwersytetami i jednostkami naukowymi po to, by łatwiej i szybciej odpowiadać na potrzeby przemysłu. Chcąc pozyskać zatem naukowca do współpracy, można swe kroki skierować do parku naukowo-technologicznego, który przedstawi formalne warunki jej rozpoczęcia. Kolejnym typem ośrodka innowacji, na który warto zwrócić uwagę w poszukiwaniu naukowców do współpracy, są uczelniane spółki celowe. POmogą nie tylko w pozyskaniu naukowca jako osoby, ale i mają możliwość zaproponowania współpracy ze spółkami typu spin off - naukowymi spółkami opartymi na wiedzy. Istnieje jeszcze wiele możliwości dotarcia - jak choćby bezpośredni kontakt z instytutami badawczymi - są one znacznie bliżej przemysłu i biznesu niż centra akademickie i sprawnie odpowiadają na potrzeby firm. Warto też wspomnieć, że wspomniane ośrodki innowacji zrzeszają się w stowarzyszeniach i w chwili, gdy przedsiębiorca nawet nie wie, w jakim ośrodku powinien szukać wsparcia, może zwrócić się do organizacji zrzeszających te ośrodki. Do takich należą Stowarzyszenie Organizatorów Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce (SOOIPP), Porozumienie Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), Porozumienie Spółek Celowych (SPC) czy Sieć Badawcza Łukasiewcz.

 3. Jakie są przewagi OI w zakresie B+R nad jednostkami naukowymi ?

Ośrodek innowacji to twór działający na pograniczu nauki i biznesu - znający realia i bolączki przedsiębiorców. Ma zatem wszelkie niezbędne cechy, warunki i narzędzia do tego, by sprawnie pracować z biznesem i rozumieć język biznesu i pobudki działania. To są przewagi nad jednostkami naukowymi, które - po pierwsze większe, bardziej skostniałe i sformalizowane - z natury są wolniejsze w działaniu - choć! Zdarzają się i takie, które doskonale rozumieją potrzeby firm i doskonale odnajdują się we współdziałaniu. Jednak wciąż ośrodek innowacji ma kilka przewag. I prócz tej, że jest sprawniejszy, szybszy w działaniu ma również znakomitą przewagę w tym, że pracuje z wieloma jednostkami naukowymi. Ma możliwość sięgania do szerszego grona naukowców, przeszukiwania wielu profili naukowych i w efekcie dostarczenia firmie rozwiązania odpowiedniego dla jej potrzeb.

 4. Sieciowanie usług B+R między OI i jednostkami naukowymi tylko w sferze deklaracji czy niekoniecznie?

Temat ten nie raz przewinął się już w moich odpowiedziach na poprzednie pytania i raczej skłaniam się ku temu, że to nie tylko deklaracja ale realne działanie. Co więcej - to realna potrzeba! Tak działają dziś ośrodki innowacji, bo jak powiedziałam wcześniej, usługa B+R to złożony proces, często dziś interdyscyplinarny - usługa jednej jednostki może często jest niewystarczającą i trzeba szukać wsparcia w kilku - o różnych profilach i dyscyplinach. Dziś firmy, ośrodki innowacji i jednostki naukowe budują wspólne - często międzynarodowe konsorcja - i z sukcesem realizują postawione cele. Sieciowanie OI z jednostkami naukowymi przynosi korzyści nie tylko przedsiębiorcom, ale i samym jednostkom naukowym. OI z natury działają bliżej biznesu i są w stanie szybciej wyłapać jego potrzeby. Jeżeli zatem skierują się do jednostek naukowych po wsparcie, przyniesie to korzyść każdej ze stron. Bowiem prace B+R wykonane przez jednostkę naukową na rzecz przemysłu liczą się do dorobku wdrożeniowego uczelni i podnoszą jej ranking w tzw. Kryterium III ewaluacji jednostek naukowych tj. ocenie wpływu ich działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki.

Dziękujemy za wywiad!

Dane kontaktowe:

Justyna Cięgotura

Ekspert transferu technologii i wdrażania innowacji

Linkedin